Wat is het?
en stressfractuur is een vermoeidheidsfractuur die ontstaat door het chronisch en repetitief overbelasten van gezond bot. Dit is niet hetzelfde als een insufficiëntie fractuur, dit ontstaat bij het normaal belasten van verzwakt bot (denk maar aan osteoporose). Het kan overal voorkomen in het lichaam, maar de voeten en benen zijn er speciaal gevoelig voor. Typisch zien we het bij mensen die plots een verhoogde sportintensiteit hebben of bepaalde uitdagingen aangaan terwijl het lichaam dat niet gewoon is. De middenvoetsbeentjes, heel specifiek de tweede en derde metatarsaal, zijn het gevoeligst. Hierop komen dan ook grote krachten tijdens het afrollen van de voet. De vijfde metatarsaal is een zwakke plek bij mensen met een holvoet, ze plaatsen namelijk meer druk op de buitenzijde van de voet. Verder zijn bij lopers vooral het hielbot, het scheenbeen en het os naviculare gevoelige plaatsen voor deze blessure.
en stressfractuur is een vermoeidheidsfractuur die ontstaat door het chronisch en repetitief overbelasten van gezond bot. Dit is niet hetzelfde als een insufficiëntie fractuur, dit ontstaat bij het normaal belasten van verzwakt bot (denk maar aan osteoporose). Het kan overal voorkomen in het lichaam, maar de voeten en benen zijn er speciaal gevoelig voor. Typisch zien we het bij mensen die plots een verhoogde sportintensiteit hebben of bepaalde uitdagingen aangaan terwijl het lichaam dat niet gewoon is. De middenvoetsbeentjes, heel specifiek de tweede en derde metatarsaal, zijn het gevoeligst. Hierop komen dan ook grote krachten tijdens het afrollen van de voet. De vijfde metatarsaal is een zwakke plek bij mensen met een holvoet, ze plaatsen namelijk meer druk op de buitenzijde van de voet. Verder zijn bij lopers vooral het hielbot, het scheenbeen en het os naviculare gevoelige plaatsen voor deze blessure.
Wat zijn de symptomen?
Pijn en zwelling zijn de voornaamste symptomen. Het kan zijn dat je al wat zeurende pijn merkte alvorens de klachten plots erger werden. Bij anderen komt de pijn zonder aankondiging. Je krijgt moeilijkheden om je looptraining uit te voeren, maar ook stappen en het normaal afrollen van de voet kunnen een probleem vormen. Ontlasten van de aangedane voet of been geeft vaak wat verlichting van de pijn. In de eerste weken is een stressfractuur niet steeds zichtbaar op een gewone radiografie. In dat geval kan er gekozen worden om een botscan (botscintigrafie) of een MRI uit te voeren.
Pijn en zwelling zijn de voornaamste symptomen. Het kan zijn dat je al wat zeurende pijn merkte alvorens de klachten plots erger werden. Bij anderen komt de pijn zonder aankondiging. Je krijgt moeilijkheden om je looptraining uit te voeren, maar ook stappen en het normaal afrollen van de voet kunnen een probleem vormen. Ontlasten van de aangedane voet of been geeft vaak wat verlichting van de pijn. In de eerste weken is een stressfractuur niet steeds zichtbaar op een gewone radiografie. In dat geval kan er gekozen worden om een botscan (botscintigrafie) of een MRI uit te voeren.
Wat zijn de oorzaken?
Overbelasting van het bot op eender welke manier kan een stressfractuur geven. Zelfs start to runners kunnen hier last van krijgen. Opgelet, soms is de oorzaak een normale belasting op verzwakt bot, bvb mensen met osteoporose.
De meest voorkomende oorzaken:
Overbelasting van het bot op eender welke manier kan een stressfractuur geven. Zelfs start to runners kunnen hier last van krijgen. Opgelet, soms is de oorzaak een normale belasting op verzwakt bot, bvb mensen met osteoporose.
De meest voorkomende oorzaken:
- Te veel trainen zonder je lichaam hersteltijd te geven
- Plots een veel grotere afstand lopen of stappen dan je gewoon bent
- Holvoeten: overbelasting aan de buitenzijde van de voet
- Platvoeten en pronatie: overbelasting aan de binnenzijde van de voet
- Beenlengteverschil: overbelasting van het korte been
- Veelvuldig gebruik van spikes, deze geven zeer weinig schokabsorptie
- Steeds lopen op harde ondergrond.
- Een tekort aan Vitamine D
Hoe is het te behandelen?
Allereerst stop je best met de activiteit die de breuk heeft veroorzaakt… niet meer lopen dus! Zelfs wandelen is een slecht idee als je je blessure snel wil laten genezen. Soms is rust de enige behandeling, bvb bij een stressfractuur van het dijbeen of het bekken.
Extra maatregelen hangen af van de locatie van je fractuur. Heb je een breuk van het onderbeen of de voet zul je gedurende enkele weken een gips, walker boot of voorvoet ontlastende schoen krijgen, dit hangt af van de locatie. Op deze manier kan het bot zich volledig focussen op het genezingsproces, wat toch vaak 6 tot 8 weken duurt.
Gezonde voeding is essentieel, je lichaam heeft namelijk voldoende calcium nodig voor de genezing. Ook vitamine D speelt een rol, dit is als het ware ‘het busje’ die calcium uit je bloedbaan naar je beenderen zal brengen. Vitamine D krijgen we van de zon en veel mensen hebben in onze regio’s een chronisch tekort. Toont een bloedname een lage waarde aan vitamine D en heb je een stressfractuur, dan kan een supplement van Calcium en vitamine D worden overwogen. Voor de rokers: dit heeft een zeer slechte invloed op de botgenezing. Stoppen met roken is dus aangeraden.
Operaties kunnen nodig zijn indien je een stressfractuur hebt van het os naviculare of van de vijfde metatarsaal. In dat geval kan je een ingreep worden voorgesteld, alles hangt natuurlijk af van je activiteitsniveau en eventuele andere gezondheidsproblemen.
Hervatten enkel doen als er geen enkele pijn meer aanwezig is in het dagdagelijkse leven!
Hoe is het te voorkomen?
● Bouw je trainingsschema geleidelijk op. Na een blessure of periode zonder sport ben je vaak gemotiveerd om er snel tegenaan te gaan. Zorg toch best voor een degelijke opbouw van de belasting, zodat je bot kan wennen.
● Luister naar je lichaam en vermijd zaken die pijnlijk zijn. Een beetje zeurende pijn voelt elke loper wel eens, maar deze mag niet steeds terugkeren of erger worden.
● Ga regelmatig cross-trainen met weinig impact zoals fietsen of zwemmen. Het sterkt andere spiergroepen en geeft je botten wat rust.
● Varieer de ondergrond van je loopjes.
● Zorg voor degelijke schoenen en zo nodig steunzolen om overdruk op te vangen.
● Gezond eten en regelmatig een streepje zon zorgen voor een voldoende aanvoer van Calcium en vitamine D.
● Verstevig je spieren in de benen en rond je core.
Deze blessure geneest meestal restloos, maar het kan soms erg lang duren. Belangrijk is te weten te komen waarom ze is ontstaan, enkel dan kun je herval voorkomen.
● Bouw je trainingsschema geleidelijk op. Na een blessure of periode zonder sport ben je vaak gemotiveerd om er snel tegenaan te gaan. Zorg toch best voor een degelijke opbouw van de belasting, zodat je bot kan wennen.
● Luister naar je lichaam en vermijd zaken die pijnlijk zijn. Een beetje zeurende pijn voelt elke loper wel eens, maar deze mag niet steeds terugkeren of erger worden.
● Ga regelmatig cross-trainen met weinig impact zoals fietsen of zwemmen. Het sterkt andere spiergroepen en geeft je botten wat rust.
● Varieer de ondergrond van je loopjes.
● Zorg voor degelijke schoenen en zo nodig steunzolen om overdruk op te vangen.
● Gezond eten en regelmatig een streepje zon zorgen voor een voldoende aanvoer van Calcium en vitamine D.
● Verstevig je spieren in de benen en rond je core.
Deze blessure geneest meestal restloos, maar het kan soms erg lang duren. Belangrijk is te weten te komen waarom ze is ontstaan, enkel dan kun je herval voorkomen.